Duy Sam
Lời giới thiệu :
Đây là thư viết của một người tù cải tạo tại trại A.30 Tuy hòa, lén gởi cho một người bạn tại Hoa kỳ qua người chị đi thăm. Người bạn này năm 1975 di tản được, nhớ lại những người còn kẹt lại nên liên lạc gởi quà về cho bạn trong vòng tù tội.
Năm 1985 ra tù, sau một chuyến vượt biển thành công, qua người bạn bảo trợ, họ gặp nhau tại Mỹ. Đã 33 năm trôi qua, bạn bè cùng thời giờ đây đều trên 60 tuổi, gặp nhau ôn lại chuyện cũ, kẻ còn người mất...một chút ngậm ngùi.
Nha trang 11-08-1982
Bạn ơi,
Không bao giờ tôi nghĩ là có giây phút viết thư cho bạn. Hôm nay, người chị lên thăm và được biết nhiều về những người bạn từ lâu xa cách mà tôi ngỡ hay nghĩ là mãi mãi cách xa. Bây giờ ngồi đây viết cho bạn nghĩ cũng buồn cười hay buồn gì đây ???.
Bây giờ bạn cho tôi gởi lời thăm tới các anh chị và cô em gái của bạn. Cả gia đình bạn đã được nhiều ân sủng của Thượng đế mà kể cũng kỳ cái ông Thượng đế cao cả đó cứ giáng vào số phận dân tộc những đòn chí mạng và cứ tiếp tục đến hôm nay. Tôi chợt nhớ đến những khúc hát mà trước đây hay hát cho đỡ buồn “Dù đến dù đi tôi cũng xin tạ ơn người, tạ ơn ai đã cho tôi hạnh phúc này... như cơn gió rồi bay”.
Phải chăng đó là hạnh phúc của mỗi người trong cuộc sống ở một khoảnh khắc thời gian nào đó. Hạnh phúc chỉ cần một chút thôi cũng đủ để gọi là hạnh phúc. Giờ đây sau những ngày tháng đủ gọi là mệt nhọc tôi chợt nhớ, đôi lúc rùng mình nghĩ lại và cảm thấy yêu đời hơn, vui hơn lúc nào hết vì đã qua đi, qua đi thực mau những ngày mà cho là khó chịu nhất trong đời một người.
Bây giờ trở về với thực tại một chút. Tôi đang ở trong tổ súc chặt cây, trên một ngọn đồi lộng gió. Mưa, nắng, gió đều lọt vào chòi tranh, quanh là núi với rừng. Hằng ngày mỗi buổi chiều tôi có một chút rảnh rang để có thể tán dóc với bạn bè, uống chút nước trà, hút vài điếu thuốc rê, và ngay lúc này đây: viết thư cho bạn. Lâu lắm rồi chẳng ai thăm hỏi, tôi muốn nói đến những người bạn học, những người bạn xa xưa, chợt nghe có người thăm hỏi tôi cảm thấy băn khoăn vì đã nhiều đêm nhiều ngày tự cho mình là Từ Thức nhưng chàng ta thì thuộc về cõi Tiên nào đó còn tôi thì trái lại. Mà có ai biết được cõi Tiên hay cõi Tục, sự thật thì chỉ có con người và cuộc sống trần gian, cõi người ta thì đầy đủ các vị mặn nhạt, chua cay, ngọt đắng. Tôi thì cũng tạm gọi là nếm đủ, cũng đủ để chẳng lãng quên đời sống này. Một mai nếu tôi có lê gót đi đâu thì có lẽ niềm vui cũng đủ để sống trọn vẹn, một cuộc sống chắc chắn sẽ đáng sống hơn, đúng nghĩa hơn.
Bạn ơi,
Những ngày tháng này tôi đang chặt cây rừng. Vai vác rìu,rựa đi từ sáng sớm lúc sao mai chưa mọc. Có những đêm trời tối đen như mực, đi như những kẻ mộng du qua những cánh đồng lúa, bắp, vượt qua những cánh rừng tối om, bước chân hụt hẫng nhưng rồi cũng đến nơi. Và cứ tiếp tục như thế, một ngày cũng như mọi ngày, coi như chẳng có gì bận tâm. Từ lâu lắm rồi, tôi chẳng còn bận tâm điều gì đến cuộc đời, tôi nghĩ là tôi đã bỏ cuộc. Bỏ cái cuộc đời đầy hệ lụy và quá nhiều nhọc nhằn, nhất là xa những người thân yêu xa những bầu trời thương nhớ mà một lúc nào đó tôi có thể đến và ngay sau đó lại ra đi .
Bạn ơi! tôi buồn … chưa bao giờ có thể nghĩ là mình gặp một cuộc sống như thế này, nhiều lúc chính mình phải tự tạo cho mình những giấc mơ, thế giới của niềm hy vọng khát khao, tất cả chỉ để mình có thể sống, hay đúng hơn như những chất dinh dưỡng cho cơ thể của mình. Và như thế là tôi đã sống, sống cho đến hôm nay. Và như bạn đã biết tôi cũng dễ dãi với cuộc sống và đó là lý do duy nhất mà sau khoảng thời gian khá lâu chúng ta lại liên lạc vói nhau dù bạn ở thực xa bên kia bờ Thái bình dương xa lạ …
Trời dạo này vào thu, ở đây chẳng có gió heo may, trái lại những cơn gió loạn cuồng như muốn ném bay mấy cái chòi tranh, những cây cổ thụ chỉ cần một hai ngày là trơ trụi lá . Rừng vẫn gào trong cơn gió như muôn ngàn âm binh trở về . Nơi này sáu năm trước là rừng núi bạt ngàn , lúc này là những đồi khoai mì ngút ngàn nối tiếp. Chẳng ai có thể ngờ được như thế, chỉ có những cái rựa, những cái cuốc và khổ sai, thế là núi rừng bị đẩy lùi thực xa cũng là một chiến thắng bạn nhỉ, nhưng mà mệt nhọc và chán nản lạ thường. Tôi lê chân mỗi ngày mà nhìn quanh thì đâu phải chỉ một mình mình, mọi người cũng vậy, cũng lê bước như thế thôi.
Giờ đây mỗi đứa một phương trời, tôi thì sống không có lối thoát vì đã được sống những ngày xa xưa và bây giờ đổi đời tôi có thể làm một việc mà chẳng bao giờ nghĩ là tôi có thể làm được là làm việc dưới bất kỳ điều kiện nào, nắng hay mưa cũng không có gì đổi khác, mệt hay không cũng chẳng có nghĩa lý gì. Cái việc đi làm thời nào cũng chẳng có gì đáng kể, bởi là con người thì phải làm. Viêt đến đây tôi chợt nghĩ là phải vấn một điếu thuốc hút, may ra thì
Khói thuốc khơi dòng theo lối xưa,
Đêm đêm sông Đáy lạnh đôi bờ,
Thoáng hiện em về trong đáy cốc,
Nói cười như chuyện một đêm mơ.
Tôi nghĩ là sẽ viết cho bạn một lá thư dài với một khoảng cách bẩy mùa thu trôi qua, bên trong thì tình bạn cũng không có gì thay đổi nhiều nhưng bên ngoài thân thể già đi vì sự nhọc nhằn.
Bạn thì ra sao? vui buồn lẫn lộn, xoay sở thế nào trong mảnh đất xa lạ đó. Nhưng ít ra thì bạn đã là một trong những người có diễm phúc ở cuộc sống này. Quê hương chúng ta là đâu nhỉ ? nơi đây có một ông già họ Đào, ông ta luôn luôn có ý nghĩ là người ta ai cũng có thể đi, đến và sống trên vùng đất mình muốn và theo ông ta đó chính thực là quê hương. Ông ta có lý do, có suy nghĩ riêng của ông nên chẳng có gì để bàn cãi.
Nhưng tôi đang sống, đang bước đi trên quê hương này nhưng sao vẫn mang một cảm giác quê hương không còn nữa. Tất cả cuộc sống con người, mỗi người hình như nhận một định mệnh riêng. Nguyễn Du đã có lý khi viết “Bắt phong trần phải phong trần, cho thanh cao mới được phần thanh cao”.
Thôi, xin được tạm ngưng tại đây. Gởi lời thăm bạn và gia đình cũng như những người quen biết
Thân mến
TB. Xin cám ơn bạn về những món quà.
Duy Sam
